Bản nâng cấp Ethereum Cancun (Proto-Danksharding) quý 1 năm 2024

EIP-4844, còn được gọi là proto-danksharding, là một giải pháp được đề xuất cho phí gas cao trên Ethereum, nhằm mục đích mở rộng không gian khối và cải thiện tính khả dụng của dữ liệu rollups Lớp 2 (Layer-2 rollups.). EIP-4844 dự kiến bắt đầu quá trình thử nghiệm vào ngày 17 tháng 1 năm 2024. Hãy tìm hiểu cách proto-danksharding có thể cải thiện khả năng mở rộng và hiệu quả của blockchain Ethereum như thế nào?.

Ethereum nổi tiếng là nền tảng tiên phong về hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung, đang chuẩn bị cho bản nâng cấp tiếp theo hứa hẹn sẽ cách mạng hóa các chức năng cốt lõi của mạng. Bản nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb là một cột mốc được nhiều người mong đợi trong hành trình hướng tới khả năng mở rộng và hiệu quả của blockchain Ethereum.

Trọng tâm của bản nâng cấp này là EIP-4844, một cải tiến đột phá giới thiệu kỹ thuật Proto-Danksharding. Nhưng chính xác thì Proto-Danksharding là gì và tại sao nó lại gây xôn xao cộng đồng tiền điện tử như vậy? Cùng theo dõi bài viết này của KuCoin để biết thông tin về bản nâng cấp Ethereum tiếp theo cũng như tầm quan trọng của nó đối với các nhà giao dịch và nhà đầu tư tiền điện tử.

Nâng cấp Ethereum Dencun hay còn gọi là nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb là một trong những sự kiện được mong đợi nhất trong lộ trình phát triển của Ethereum 2.0. Được đặt theo tên ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Cygnus, bản nâng cấp Dencun là một phần quan trọng trong kế hoạch toàn diện nhằm nâng cao khả năng mở rộng, bảo mật và hiệu quả của mạng Ethereum. Bản nâng cấp này nhằm mục đích giới thiệu một hệ sinh thái blockchain mới, hiệu quả, có thể mở rộng và an toàn.

Giới thiệu về EIP-4844 (Proto-Danksharding) trong bản nâng cấp Ethereum Dencun

EIP-4844 là một thành phần quan trọng của bản nâng cấp đề cập đến các "blobs" có vai trò làm tăng tính khả dụng của dữ liệu và hiệu quả lưu trữ trên mạng. Đây là một bước tiến hướng tới việc triển khai Danksharding đầy đủ và thúc đẩy khả năng mở rộng của Ethereum.

Các EIP quan trọng khác trong bản nâng cấp Ethereum này bao gồm:

EIP-1153: Giới thiệu các opcode lưu trữ tạm thời, cho phép lưu trữ tạm thời trong quá trình thực hiện hợp đồng thông minh, dự kiến sẽ giảm chi phí gas và cải thiện khả năng mở rộng của mạng.
EIP-4788: Tăng cường lớp đồng thuận của Ethereum bằng cách giới thiệu các cam kết Beacon Block Root, cho phép truy cập trực tiếp vào thông tin lớp đồng thuận được cập nhật, do đó cải thiện hiệu quả hoạt động tổng thể.
EIP-5656: Giới thiệu opcode MCOPY (MCOPY opcode) để sao chép dữ liệu hiệu quả hơn từ bộ nhớ trong quá trình thực hiện hợp đồng thông minh.
EIP-6780: Nhằm mục đích hạn chế chức năng SELFDESTRUCT trong hợp đồng thông minh, tăng cường tính bảo mật và ổn định của mạng.

Bản nâng cấp Ethereum Cancun sau khi được triển khai hoàn toàn sẽ cải thiện mạng Ethereum theo các cách như sau:

Cải tiến khả năng mở rộng: Bằng cách giới thiệu Proto-Danksharding và dữ liệu "blobs", bản nâng cấp dự kiến này sẽ gia tăng tốc độ và khối lượng xử lý giao dịch.
Giảm phí gas: Các tính năng mới, đặc biệt là tính năng lưu trữ tạm thời (ransient storage) được giới thiệu bởi EIP-1153 và các giao dịch chứa blob được tạo ra để giúp các giao dịch tiết kiệm chi phí hơn.
Bảo mật nâng cao: EIP-6780 nhằm mục đích tăng cường bảo mật mạng của Ethereum bằng cách giới thiệu các kỹ thuật mã hóa tiên tiến và các giao thức mạng được củng cố. Cải tiến này có thể sẽ làm cho mạng Ethereum có khả năng chống lại nhiều mối đe dọa bảo mật hơn, chẳng hạn như các cuộc tấn công tinh vi và lỗ hổng mạng.
Tối ưu hoá lưu trữ dữ liệu: Bản nâng cấp Ethereum Cancun dự kiến sẽ tăng cường đáng kể khả năng lưu trữ dữ liệu của blockchain bằng cách triển khai kỹ thuật sharding (phân mảnh). Kỹ thuật này sẽ chia mạng thành các phần nhỏ hơn để dễ quản lý hơn. Từ đó làm tăng công suất và hiệu quả tổng thể của blockchain Ethereum, cho phép xử lý nhanh hơn và giảm tắc nghẽn mạng, góp phần cải thiện khả năng mở rộng và hiệu suất tổng thể.

Bản nâng cấp Ethereum Cancun sẵn sàng giải quyết các mối quan tâm quan trọng về blockchain, chẳng hạn như giảm phí gas trên Ethereum. Sau nâng cấp, Giải pháp Ethereum lớp 2 được kỳ vọng sẽ trở nên hiệu quả hơn, nâng cao trải nghiệm tổng thể của người dùng.

Bản nâng cấp Ethereum Dencun sẽ bắt đầu thử nghiệm vào ngày 17 tháng 1 năm 2024. Bản cập nhật này ban đầu dự kiến sẽ ra mắt vào quý 4 năm 2023 nhưng đã bị trì hoãn sau cuộc thảo luận giữa các nhà phát triển Ethereum trong Hội nghị Đồng thuận Các Nhà Phát triển Cốt lõi (All Core Developer Consensus) vào tháng 11 năm 2023.

Theo số liệu từ Kho lưu trữ Ethereum GitHub (Ethereum GitHub repository) chính thức, các giai đoạn nâng cấp bản Ethereum Cancun-Deneb bao gồm:

Mạng thử nghiệm Goerli - 17 tháng 1
Mạng thử nghiệm Sepolia- 30 tháng 1
Mạng thử nghiệm Holesky - 7 tháng 2

Tại thời điểm viết bài, bản nâng cấp proto-danksharding của Ethereum đang được thử nghiệm trên Devnet 12.

Lộ trình Ethereum 2.0 đã có những cột mốc đáng chú ý, với nhiều giai đoạn khác nhau hướng tới việc làm cho Ethereum có khả năng mở rộng, an toàn và hiệu quả hơn. Dưới đây là bản tóm tắt ngắn gọn về lộ trình Ethereum 2.0 cho đến nay:

Giai đoạn 0: Beacon Chain

Beacon Chain ra mắt vào ngày 1 tháng 12 năm 2020, đánh dấu giai đoạn đầu tiên của Ethereum 2.0. Beacon Chain là một blockchain PoS riêng biệt hoạt động cùng với mạng Ethereum, tăng cường bảo mật và chuẩn bị cho các nâng cấp trong tương lai.

Hợp nhất (Merge)

Cột mốc quan trọng tiếp theo trong Ethereum 2.0 là Hợp nhất (Merge), còn được gọi là Ethereum Mainnet merge, diễn ra vào ngày 15 tháng 9 năm 2022. Sự kiện này đã tích hợp Ethereum Mainnet với Beacon Chain và thiết lập cơ chế đồng thuận bằng chứng cổ phần PoS. Việc hợp nhất đã giảm hơn 99,5% mức tiêu thụ năng lượng của Ethereum.

Ethereum Shanghai/Capella Upgrade

Bản cập nhật Shanghai/Capella, được triển khai vào tháng 4 năm 2023, cho phép người dùng rút Ether đã stake và phần thưởng tương ứng, tăng cường khả năng tiếp cận và khuyến khích hoạt động staking cao hơn trên mạng Ethereum.

Tương lai của Bản nâng cấp Ethereum Cancun

Dựa trên những giai đoạn cơ bản này, mạng lưới Ethereum đang chuẩn bị cho bản nâng cấp Ethereum Cancun sắp tới. Bản nâng cấp này được kỳ vọng sẽ là một bước tiến mang tính cách mạng, chủ yếu do sự ra đời của giải pháp proto-danksharding. Proto-danksharding sẽ tiếp tục cải thiện khả năng mở rộng và hiệu quả của Ethereum, giải quyết một số thách thức cấp bách nhất của mạng lưới.

EIP-4844 còn được gọi là Proto-Danksharding, là một bản nâng cấp đề xuất cho Ethereum nhằm mục đích giảm phí gas và tăng cường khả năng mở rộng. Là một thành phần quan trọng của bản nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb sắp tới, Proto-Danksharding đại diện cho một bước tiến quan trọng hướng tới việc triển khai đầy đủ thiết kế Danksharding.

EIP-4844: Biến Đổi Cách Xử Lý Dữ Liệu của Ethereum

EIP-4844 giới thiệu một loại giao dịch mới cho Ethereum có thể chấp nhận các "blobs" dữ liệu. Các blobs được lưu trữ độc quyền trong Beacon Chain trong một thời gian ngắn, góp phần tăng khả năng mở rộng của mạng. Ngược lại, mạng Ethereum hiện tại chủ yếu lưu trữ dữ liệu trên Ethereum Mainnet và trong các hợp đồng thông minh khác nhau.

Giảm phí gas Ethereum

Một trong những mục tiêu chính của EIP-4844 là giảm phí gas trên mạng Ethereum. Điều này rất quan trọng để thực hiện các giao dịch và hợp đồng thông minh có giá cả phải chăng hơn cho người dùng và nhà phát triển.

Vai Trò của Proto-Danksharding

Proto-Danksharding là giai đoạn chuyển tiếp hướng tới triển khai thiết kế Danksharding đầy đủ. Đây là một phần của bản nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb và liên quan đến việc giới thiệu các loại và cơ chế giao dịch mới để nâng cao khả năng mở rộng.

Một giai đoạn quan trọng trước Danksharding, đó là bản nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb được biết đến như một cột mốc quan trọng khi Ethereum 2.0 sẵn sàng giúp blockchain có khả năng mở rộng gấp 100-1000 lần và giảm phí gas Ethereum xuống dưới 0,001 USD.

Người dùng và nhà phát triển có thể mong đợi điều gì?

Bản cập nhật Cancun-Deneb sẽ tác động đáng kể đến người dùng, nhà phát triển của hệ sinh thái Ethereum và cộng đồng tiền điện tử nói chung. Với tính năng bảo mật 'dựa trên bằng chứng cổ phần' từ việc staking Ethereum và khả năng mở rộng được cải thiện từ proto-danksharding, người dùng có thể mong đợi các giao dịch nhanh hơn và các nhà phát triển có thể xây dựng các dApp phức tạp hơn.

Cải tiến thông lượng và hiệu quả

Sau khi nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb, thông lượng của Ethereum có thể tăng từ khoảng 15 TPS lên 1.000 TPS. Việc nâng cấp sẽ giúp mạng có khả năng xử lý các giao dịch tốt hơn và hỗ trợ các hợp đồng thông minh và dApps. Ngoài ra, EIP-4844 nhằm mục đích giảm phí gas trên mạng Ethereum Lớp 2 tới 10-100 lần.

Các tính năng thay đổi trò chơi của Dencun

Tính năng thay đổi trò chơi của bản nâng cấp Dencun nhằm mở rộng dữ liệu lưu trữ thông qua các 'blobs' và cố định băng thông dữ liệu (data bandwidth) ở mức 1 MB trên mỗi slot sẽ mang lại lợi ích to lớn cho các nhà phát triển. Proto-danksharding sẽ cho phép các nhà phát triển lưu trữ và truy cập nhiều dữ liệu hơn, có khả năng mở ra các trường hợp sử dụng và cơ hội đổi mới.

Khôi phục Stake thanh khoản ( liquidity staking) ETH

Cuối cùng, việc nâng cấp Cancun-Deneb có thể hồi sinh cơ chế staking thanh khoản ETH, mang lại lợi ích cho người dùng muốn tham gia vào các hoạt động staking và kiếm phần thưởng trong khi vẫn duy trì tính thanh khoản. Giai đoạn phát triển tiếp theo trong lộ trình Ethereum 2.0 nhằm mục đích biến Ethereum trở thành một nền tảng blockchain hấp dẫn và linh hoạt hơn.

Bản nâng cấp Ethereum Cancun-Deneb (Dencun), tuy là một bước tiến đáng kể nhưng cũng đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn. Những rủi ro này bao gồm sự phức tạp về mặt kỹ thuật và các lỗi tiềm ẩn, có thể dẫn đến lỗ hổng hoặc mất ổn định mạng. Ngoài ra, việc chuyển đổi sang hệ thống mới có thể đặt ra những thách thức về khả năng tương tác cũng như tương thích với các hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung hiện có. Điều này có thể dẫn đến sự gián đoạn tạm thời hoặc rủi ro bảo mật trong giai đoạn chuyển tiếp. Vì vậy với tư cách là nhà phát triển và người dùng, bạn phải luôn cập nhật thông tin và chuẩn bị cho những thay đổi này để giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn.

Sau Nâng cấp Dencun, mạng Ethereum dự kiến sẽ tiến tới triển khai đầy đủ thiết kế Danksharding, một cải tiến đáng kể về khả năng mở rộng. Danksharding được thiết kế để giải quyết các vấn đề về khả năng mở rộng của Ethereum bằng cách giới thiệu công nghệ phân đoạn sharding, chia mạng thành các phần nhỏ hơn (phân đoạn - shards) để xử lý các giao dịch và hợp đồng thông minh hiệu quả hơn. Kỹ thuật cải tiến này sẽ giảm tắc nghẽn và giảm phí giao dịch, giúp Ethereum trở nên thân thiện với người dùng hơn và hấp dẫn hơn đối với các nhà phát triển.

Tìm hiểu thêm về sự khác biệt giữa danksharding và proto-danksharding.

Bản nâng cấp Dencun, một phần không thể thiếu trong tiến trình nâng cấp Ethereum Cancun, đã thu hút được sự quan tâm đáng kể từ các nhà đầu tư và những Dự án lớp 2. Tiềm năng về sự cải thiện khả năng mở rộng và hiệu suất tổng thể của mạng Ethereum được coi là một bước phát triển then chốt của bản nâng cấp. Bản nâng cấp này dự kiến sẽ mở ra những khả năng và cơ hội mới trong hệ sinh thái Ethereum, đặc biệt đối với các bên liên quan đang muốn tận dụng các khả năng nâng cao của Ethereum.

Quá trình chuyển đổi từ Proto-Danksharding đến Danksharding

Bản nâng cấp Dencun không chỉ là một cột mốc quan trọng mà còn là bước đệm hướng tới việc giới thiệu giải pháp Proto-Danksharding, như đã được giới thiệu trong EIP-4844. Đây là giai đoạn quan trọng trong quá trình nâng cấp ETH Cancun và đóng vai trò là tiền đề cho việc triển khai Danksharding đầy đủ. Proto-Danksharding được dự đoán sẽ cải thiện đáng kể khả năng mở rộng và khả năng sử dụng của Ethereum. Sự tiến bộ này đặc biệt quan trọng đối với cộng đồng Ethereum vì đã nỗ lực làm cho nền tảng này hiệu quả hơn và thân thiện với người dùng hơn cho cả đối tượng người dùng cũng như nhà phát triển.

Bản nâng cấp Ethereum 2.0 Cancun-Deneb là một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của Ethereum, đánh dấu một bước quan trọng hướng tới việc tạo ra một mạng blockchain hiệu quả và có khả năng mở rộng hơn. Khi cộng đồng Ethereum dự đoán bản nâng cấp ETH Cancun, ngày càng có nhiều hy vọng về tiềm năng biến đổi của nó, đặc biệt là với sự ra mắt của giải pháp Proto-Danksharding. Hành trình hướng tới triển khai Danksharding đầy đủ phản ánh cam kết của Ethereum trong việc cải tiến và đổi mới liên tục. Với mỗi lần nâng cấp, bao gồm nâng cấp Cancun-Deneb và cuối cùng là triển khai Danksharding đầy đủ, Ethereum đang dần dần tiến tới việc trở thành một nền tảng blockchain có khả năng mở rộng, hiệu quả và lấy người dùng làm trung tâm hơn.

Thị trường tiền điện tử có thể sẽ chứng kiến sự chuyển đổi song song khi Ethereum phát triển với bản nâng cấp Cancun-Deneb (Dencun). Sự phát triển này mang đến cho các nhà giao dịch và nhà đầu tư những cơ hội mới để tham gia và hưởng lợi từ hệ sinh thái Ethereum.