Thế giới tiền điện tử đang phát triển nhanh chóng, từ việc thu hút sự chú ý của các doanh nghiệp chính thống và nhà đầu tư tổ chức cho đến việc đổi mới các hình thức để tạo ra lợi nhuận từ việc nắm giữ tiền điện tử. Có rất nhiều thay đổi đang diễn ra trong ngành và một số phát triển thú vị đang bắt đầu được triển khai. DAO (Tổ chức tự trị phi tập trung) là một trong những thuật ngữ đang là xu hướng và có khả năng sẽ sớm trở nên phổ biến rộng rãi. Dưới đây là tất cả mọi thứ bạn cần biết về DAO.
Khái niệm cơ bản DAO là gì?
DAO là một trong những ứng dụng hàng đầu của nền tài chính phi tập trung (DeFi) hỗ trợ quản lý ứng dụng DeFi. Bạn có thể nghĩ về DAO giống như các quỹ đầu tư mạo hiểm trong thế giới thực, mặc dù hoạt động theo cách phi tập trung hơn, không có cấu trúc quản lý thông thường hoặc ban giám đốc để xử lý các thỏa thuận pháp lý và giao dịch tài chính.
Đằng sau ý tưởng về DAO là tầm nhìn của các nhà phát triển nhằm loại bỏ nguy cơ mắc lỗi của con người hoặc nguy cơ thao túng tiền của các nhà đầu tư thông qua việc tận dụng một hệ thống tự động nhằm đưa ra quyết định và mô hình huy động vốn từ cộng đồng phi tập trung. DAO cho phép nhà đầu tư thực hiện các giao dịch ẩn danh trên toàn cầu và cung cấp cho chủ sở hữu token quyền biểu quyết đối với các dự án tiềm năng được hỗ trợ trong nền tảng.
Tỷ phú Mark Cuban đã ca ngợi về DAO, đồng thời dự đoán rằng DAO có thể đảm nhận các hoạt động kinh doanh truyền thống. Đầu năm 2022, ông đã nói về cách DAO đại diện cho "sự kết hợp cuối cùng giữa chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa tiến bộ" và tận dụng cách tiếp cận phi tập trung, hoàn toàn minh bạch và không cần đặt niềm tin để quản trị hiệu quả và tạo ra lợi nhuận tối đa, loại bỏ nhu cầu về cơ quan trung ương.
Bản chất DAO có nghĩa là gì?
DAO là hình thức đầu tư phi tập trung mạnh mẽ, tập hợp vốn từ những người dùng quan tâm quan tâm đến việc hỗ trợ, tài trợ các dự án blockchain và đôi khi còn đi xa hơn bằng cách tham gia quản lý các công ty khởi nghiệp triển vọng. DAO có thể có các cấu trúc, quy tắc và hình thức quản trị khác nhau. Tuy nhiên tất cả đều dựa trên cộng đồng và mục tiêu tương ứng. Họ tận dụng sức mạnh của hợp đồng thông minh để thực thi các quy tắc của DAO và chỉ định quyền biểu quyết cho các thành viên tham gia vì mục đích quản trị.
Các nhà phát triển hoặc cơ quan trung ương thường thành lập những tổ chức phi tập trung như vậy để trao quyền kiểm soát và thực hiện sự phân quyền thực sự vào các ứng dụng dApp, bao gồm cả các DEX, thị trường, nền tảng vay/ cho vay, trò chơi, v.v. Một số dự án DeFi tận dụng mô hình tổ chức tự trị phi tập trung để chuyển giao quyền kiểm soát sau khi dự án được thiết lập và vận hành thành công, đảm bảo phân cấp hoàn toàn quyền kiểm soát đối với hoạt động và quản lý của ứng dụng.
DAO tích hợp kho bạc và thành viên cộng đồng sẽ ủy quyền cho các quyết định liên quan đến chi tiêu thông qua hành động bỏ phiếu. Thành viên cộng đồng có thể giới thiệu đề xuất được đưa ra bỏ phiếu trong một khoảng thời gian nhất định rồi tiến hành bỏ phiếu cho các đề xuất đó. Điều này đảm bảo quyền tự trị hoàn toàn và tính minh bạch trong các cộng đồng do thành viên sở hữu.
Tuy nhiên, một số hệ điều hành DAO đã gặp khó khăn với khái niệm này khi có quá nhiều token quản trị của họ được nắm giữ bởi một nhóm nhỏ thành viên, giúp nhóm này có nhiều quyền hơn trong việc quyết định kết quả của quá trình bỏ phiếu. Bất chấp thách thức này, DAO không đơn giản chỉ tồn tại mà còn góp phần phát triển cộng đồng Ethereum. DAO cung cấp các hoạt động không cần đặt niềm tin và có mức độ phân quyền cao hơn so với hợp đồng thông minh và công nghệ blockchain.
Các loại DAO khác nhau
DAO giao thức
DAO giao thức tạo thành nhóm lớn nhất trong số các DAO, cung cấp năng lượng cho thị trường DeFi. Các giao thức DeFi hàng đầu sử dụng cơ chế DAO để hậu thuẫn cho nền tảng cho vay, các hoạt động canh tác lợi suất, v.v. theo cách hoàn toàn phi tập trung và minh bạch.
Các DAO như vậy tận dụng nguyên tắc phân cấp đối với quyền sở hữu và quản trị các hoạt động DeFi để mang lại mức độ công bằng cao hơn. Đây là một vấn đề quan trọng mà các tổ chức truyền thống trong lĩnh vực tài chính phải đối mặt. Các ví dụ về DAO giao thức bao gồm Uniswap, Maker và Aave.
DAO mạo hiểm
DAO mạo hiểm, còn được gọi là DAO đầu tư, được biết đến như một danh mục phổ biến thứ hai của các tổ chức tự trị phi tập trung trong lĩnh vực tiền điện tử. Các DAO mạo hiểm hoạt động bằng cách tập hợp vốn từ nhiều người dùng để đầu tư vào các ứng dụng và dự án triển vọng trong lĩnh vực blockchain - tiền điện tử.
Thay vì mô hình quỹ đầu tư thông thường, quyết định lựa chọn dự án để đầu tư thuộc sở hữu chung của cộng đồng DAO. Cộng đồng có thể bỏ phiếu và chọn các dự án để tài trợ, giúp người dùng có tiếng nói quan trọng hơn trong việc đầu tư sớm vào các dự án có tiềm năng.
Trong mô hình truyền thống, quyền lực này chỉ thuộc về các nhà đầu tư mạo hiểm và nhà đầu tư thiên thần, đồng thời cũng là rào cản đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ muốn tận dụng những cơ hội tốt này ngay từ đầu.
DAO tài trợ
Tương tự như DAO mạo hiểm, các DAO tài trợ cũng tập hợp vốn từ một cộng đồng người dùng có chung mục tiêu và sự hứng thú. Điểm khác biệt duy nhất là các DAO này cấp vốn cho những dự án DeFi sáng tạo và những ứng dụng khác, tạo điều kiện cho các dự án mới để gây quỹ nhằm phục vụ cho việc phát triển ý tưởng.
Cộng đồng phi tập trung đằng sau DAO tài trợ hoạt động với tính linh hoạt và minh bạch cao hơn trong việc kiểm tra và bỏ phiếu đối với các dự án cấp tài trợ.
Các giao thức DAO tài trợ giúp thúc đẩy sự đổi mới trong thị trường DeFi, cho phép người dùng sử dụng các khoản nắm giữ tiền điện tử của họ. Đối với các nhà phát triển dự án, những nền tảng như vậy mang lại một phương pháp uy tín để vay vốn và huy động tiền xây dựng các sáng kiến .
DAO xã hội
Với việc DAO là một cộng đồng gồm những người có cùng chí hướng, không có gì ngạc nhiên khi có những DAO cung cấp một nền tảng cho mục đích tương tác xã hội. Các DAO xã hội cũng sử dụng khái niệm về mạng xã hội nhưng đứng dưới góc độ phi tập trung. Các thành viên tiềm năng có thể tham gia DAO xã hội sau khi trả phí tham gia, khoản phí này cũng có thể sử dụng để mua token gốc của DAO.
Những nền tảng như vậy hoạt động như một mạng xã hội ảo, cho phép cộng đồng chia sẻ ý tưởng và tương tác với nhau. Một trong những DAO xã hội phổ biến nhất là Bored Ape Yacht Club, vốn chỉ cho phép chủ sở hữu của NFT BAYC gia nhập vào cộng đồng.
DAO sưu tập
DAO sưu tập là các tổ chức tự trị phi tập trung tập hợp một cộng đồng để mua một tài sản có giá cao. Khái niệm này là cách duy nhất để người dùng có được quyền sở hữu phân đoạn đối với các tài sản kỹ thuật số đắt tiền, chẳng hạn như NFT.
Cộng đồng DAO sưu tập tập hợp vốn từ các thành viên để mua các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số đắt tiền (NFT). Những tác phẩm thu được sau đó sẽ thuộc sở hữu chung của tất cả các thành viên trong DAO, cho phép nhà đầu tư nhỏ lẻ tiếp cận cơ hội đầu tư vào các NFT quý hiếm.
Các DAO khác
Mặc dù các loại DAO liệt kê ở trên là phổ biến nhất, nhưng cũng có một số loại DAO khác được thiết lập cho những mục đích khác nhau, chẳng hạn như DAO truyền thông và DAO dịch vụ. Tuy nhiên, điểm chung là mục đích của chúng, nhằm tập hợp những cá nhân có cùng chí hướng để kết nối.
Mục tiêu có thể khác nhau – từ việc sở hữu một tài sản có giá cao hoặc đầu tư vào các dự án triển vọng, cho đến việc tương tác với những người dùng có cùng sở thích. Tuy nhiên, DAO nổi bật nhờ mô hình quản trị độc đáo, cho phép toàn bộ cộng đồng tham gia thông qua việc cho họ bỏ phiếu khi đưa ra quyết định.
Ví dụ về các DAO phổ biến
Uniswap (UNI)
Uniswap là sàn giao dịch phi tập trung lớn nhất và lâu đời nhất trên mạng Ethereum. Uniswap có mô hình DAO riêng, hỗ trợ quản trị các hoạt động của sàn giao dịch bằng cách sử dụng token gốc UNI. Token quản trị UNI ra mắt vào tháng 9/2020, mang lại cho cộng đồng Uniswap toàn quyền kiểm soát phi tập trung đối với các hoạt động và sự phát triển của DEX.
Những người nắm giữ token UNI có thể tham gia bỏ phiếu hoặc ủy quyền token của họ cho những người tham gia khác bỏ phiếu về các đề xuất quản trị liên quan đến việc phát triển cơ sở hạ tầng, dịch vụ của Uniswap, v.v. Đội ngũ các nhà phát triển đứng sau Uniswap đã phát hành 1 tỷ token UNI được phân phối trong nhóm những người đóng góp cốt lõi, thành viên cộng đồng, nhà đầu tư và cố vấn. 60% token UNI được chỉ định cho các thành viên cộng đồng, 21,266% cho các thành viên đội ngũ và nhân viên Uniswap trong tương lai, 18,044% cho các nhà đầu tư và 0,69% cho các cố vấn.
DAO của Uniswap cho phép các thành viên của họ kiểm soát việc quản trị nền tảng, quản lý ngân quỹ cộng đồng, chuyển đổi phí giao thức, v.v. trong hệ sinh thái. Gần đây nhất, hoạt động quản trị của Uniswap đã được truyền thông đưa tin sau khi cộng đồng của họ bỏ phiếu tích hợp DEX vào hệ sinh thái của Polygon, giúp Uniswap đạt được mức độ hiệu quả cao hơn, đồng thời chống lại tình trạng phí gas cao và các vấn đề về tắc nghẽn mạng đang gây khó khăn cho blockchain Ethereum Lớp 1 mà sàn giao dịch này đang vận hành.
Decentraland (MANA)
Decentraland, một trong những game nổi bật nhất trong metaverse có DAO của riêng họ. Decentraland DAO với quyền sở hữu tất cả các hợp đồng thông minh và tài sản trong hệ sinh thái. DAO giám sát Hợp đồng LAND, Hợp đồng bất động sản, Thiết bị đeo tay, Máy chủ nội dung và Thị trường của Decentraland. Ngoài ra, phàn lớn token gốc MANA của hệ sinh thái được lưu giữ trong kho dự trữ của DAO, giúp DAO duy trì quyền tự chủ trong việc vận hành metaverse và quản lý các hoạt động cũng như sáng kiến đang và sắp ra mắt trong Decentraland.
Được thiết lập để biến Decentraland trở thành thế giới ảo hoàn toàn phi tập trung đầu tiên, DAO trao quyền cho cộng đồng kiểm soát các chính sách, loại NFT và đồ sưu tầm kỹ thuật số nào có thể được giới thiệu trên thị trường. Đồng thời quản lý các chính sách và sự kiện đấu giá liên quan đến LAND, cũng như quyền kiểm duyệt nội dung.
Cộng đồng DAO đề xuất và bỏ phiếu về các bản cập nhật cho chính sách của Decentraland, có tiếng nói trong các cuộc đấu giá LAND trong hệ sinh thái và thậm chí là đưa các hợp đồng vào danh sách trắng trên Thế giới, Xây dựng và Thị trường. Decentraland DAO được hỗ trợ bởi Ban cố vấn bảo mật (SAB), đảm bảo tính bảo mật của các hợp đồng thông minh và phản hồi mọi lỗi được báo cáo trong hệ thống. Aragon DAO kiểm soát những người tạo nên SAB và sử dụng wMANA làm token quản trị để trình bày các đề xuất và quyết định bỏ phiếu.
MANA – token gốc được sử dụng trong Decentraland không chỉ hậu thuẫn cho DAO từ góc độ quản trị mà còn được sử dụng làm tiền tệ để mua LAND và các bộ sưu tập kỹ thuật số khác trong thị trường và hệ sinh thái.
Aave (AAVE)
Aave (AAVE) là một giao thức DeFi nổi tiếng khác đã tận dụng DAO để quản trị, cho phép người dùng tham gia vào quá trình quản lý và phát triển của họ. Giao thức quản trị Aave – Aave Governance DAO được phát hành vào tháng 12/2020 với việc ra mắt token quản trị AAVE để mang lại sự phân quyền thực sự cho các hoạt động của Aave. Trước đó, chỉ các nhà phát triển của Aave mới có thể đưa ra các đề xuất thay đổi mới đối với dự án DeFi hàng đầu này.
Aave là giao thức DeFi nguồn mở và không lưu ký, cho phép người dùng kiếm tiền lãi từ tiền gửi tiền điện tử trên nền tảng và cho vay tài sản từ hệ sinh thái. Aave là một trong những công ty đầu tiên trong số những tên tuổi lớn nhất ngành DeFi giới thiệu khái niệm về các khoản vay chớp nhoáng, các khoản vay không thế chấp trong thế giới tài chính phi tập trung.
Các khoản vay chớp nhoáng của Aave mang đến cho nhà phát triển cơ hội vay vốn ngay lập tức và thuận tiện mà không cần xuất trình bất kỳ tài sản thế chấp nào, miễn là họ trả lại thanh khoản cho bể trong một khối giao dịch. Các khoản vay chớp nhoáng của Aave có một số trường hợp sử dụng thiết yếu, bao gồm kinh doanh chênh lệch giá, hoán đổi tài sản thế chấp và tự thanh lý.
Tất cả những người nắm giữ token AAVE đều có thể đề xuất các thay đổi đối với nền tảng của Aave. Tất cả đều nhờ vào sức mạnh của hợp đồng thông minh. DAO cũng phân bổ quyền biểu quyết kép duy nhất cho mọi chủ sở hữu token, cho phép họ ủy quyền biểu quyết và đề xuất riêng biệt. Để bảo vệ các nguyên lý của DAO, các nhà phát triển của Aave cũng đưa ra khái niệm The Guardians – một nhóm người dùng được bầu chọn có quyền ngừng thực hiện bất kỳ đề xuất độc hại nào có thể dẫn đến tổn thất thảm khốc cho dự án và cộng đồng.
Như một phần trong việc tạo ra DAO, các nhà phát triển đã phát hành 16.000.000 token AAVE, trong đó 13.000.000 AAVE được phân phối trong cộng đồng người dùng, 3.000.000 AAVE còn lại được dành để dự trữ.
OpenDAO (SOS)
OpenDAO là một trong những bổ sung mới nhất cho thế giới DAO, ra mắt vào cuối năm 2021 và phân phối token miễn phí (SOS) cho người dùng OpenSea – thị trường NFT lớn nhất. OpenDAO và token gốc của họ là SOS vốn được thiết kế để hỗ trợ cộng đồng NFT. Bất kỳ người dùng nào đã thực hiện giao dịch trên thị trường OpenSea trước ngày 23/12 đều đủ điều kiện nhận token SOS miễn phí, với việc phân phối token dựa trên số lượng và giá trị giao dịch đã thực hiện trên nền tảng NFT.
Trong tổng số 100 nghìn tỷ token SOS được cung cấp, 50% được dành cho các đợt airdrop cho người dùng OpenSea, 20% được duy trì trong DAO, 20% khác được dành riêng để hỗ trợ các chiến dịch staking và 10% còn lại đã được phân phối cho các nhà cung cấp thanh khoản.
Người dùng OpenSea có thể nhận token SOS miễn phí đến hết ngày 30/6/2022. Sau thời hạn này, các token còn lại từ 50% được phân bổ cho các đợt airdrop sẽ được kho bạc của OpenDAO thu về. DAO đặt mục tiêu sử dụng 20% cổ phần của mình để bồi thường cho nạn nhân các vụ lừa đảo trên thị trường OpenSea, quảng bá cho các nghệ sĩ và cộng đồng NFT, đồng thời cung cấp các khoản tài trợ cho các nhà phát triển.
ConstitutionDAO (PEOPLE)
ConstitutionDAO đã trở nên phổ biến gần như ngay lập tức sau khi được thành lập vào tháng 11/2021 khi họ hình dung ra một cách phi tập trung để gây quỹ nhằm mua bản gốc của Hiến pháp Hoa Kỳ tại một cuộc đấu giá của Sotheby's và đặt vào tay công chúng. Hoạt động dựa trên phương thức gây quỹ cộng đồng, ConstitutionDAO ra đời nhờ nỗ lực của Jonah Erlich và 30 người khác. Họ đã thành lập DAO và huy động được khoảng 47 triệu USD trên blockchain Ethereum để tham gia đấu giá.
Mặc dù DAO không thể hiện thực hóa tầm nhìn ban đầu của mình về việc mua bản gốc của Hiến pháp Hoa Kỳ tại cuộc đấu giá, nhưng mức độ quan tâm cao mà họ tạo ra trong cộng đồng tiền điện tử đã giúp các nhà phát triển quyết định giữ lại PEOPLE – token được đúc bởi DAO. Sau đó nó liên tục phục hồi giá trong vài tuần. Mặc dù nguồn gốc của People dựa trên một meme, nhưng không thể phủ nhận rằng dự án đã thu hút sự chú ý của một số người đam mê tiền điện tử, những người sau đó vẫn tiếp tục mua và giữ giá của token này ở mức cao.
Kể từ đó, PEOPLE đã trở thành một token do cộng đồng sở hữu. Những người sáng lập của ConstitutionDAO đã đề nghị hoàn lại toàn bộ tiền cho người dùng từ hợp đồng thông minh được tổ chức tại Juicebox với tỷ lệ 1.000.000 PEOPLE : 1 ETH.
Cách tham gia vào một DAO
Nếu thấy khái niệm DAO nghe có vẻ thú vị thì bạn có thể tham gia cùng họ bằng nhiều cách. Hãy cùng điểm qua một lượt dưới đây:
Tham gia DAO
Khi đã xác định được mục tiêu hoặc hứng thú của mình, bạn nên nghiên cứu để tìm một DAO phù hợp hoặc phục vụ cho mục tiêu hoặc hứng thú đó. Có rất nhiều tùy chọn để lựa chọn, và một cách tuyệt vời để thu hẹp danh sách này là nghiên cứu sứ mệnh và định hướng để hiểu rõ hơn về mục đích của DAO. Bạn cũng có thể tham gia cộng đồng của DAO trên Discord để kiểm tra thêm trước khi trở thành thành viên.
Bước tiếp theo, bạn nên mua một số token của DAO để được công nhận là một phần của cộng đồng. Tham gia các diễn đàn quản trị của DAO để bỏ phiếu cho các quyết định quan trọng liên quan đến cam kết và phát triển của DAO.
Thiết lập một DAO
Xác định mục tiêu của bạn cho DAO và tìm thêm những người quan tâm đến việc cộng tác với bạn. Thiết lập quyền sở hữu cho các thành viên DAO của bạn bằng cách tạo và chuyển token cho họ thông qua airdrop hoặc phần thưởng.
Bước tiếp theo là xác nhận phương thức quản trị của DAO. Điều này giúp xác định quá trình bỏ phiếu cho các quyết định sẽ diễn ra như thế nào. Bạn cũng có thể thiết lập quy trình xác định phần thưởng và ưu đãi được phân phối cho các thành viên để đổi lấy những đóng góp của họ.
Đầu tư vào một DAO
Một số token DAO hoạt động rất tốt trên thị trường tiền điện tử và là tài sản kỹ thuật số hấp dẫn để đầu tư. Nếu bạn muốn tham gia vào sự thành công của DAO theo cách gián tiếp thì cách hiệu quả nhất và đơn giản nhất để làm điều này là đầu tư vào token DAO thông qua một sàn giao dịch tiền điện tử.
Ưu điểm của DAO
DAO có một số lợi thế nhất định nhờ tận dụng sức mạnh của hợp đồng thông minh và công nghệ blockchain để biến đổi các ngành công nghiệp truyền thống và thúc đẩy sự đổi mới trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống. Lợi ích của DAO có thể kể đến những điều sau:
Dân chủ hóa quyền sở hữu
Mô hình phi tập trung của DAO đảm bảo rằng mọi thành viên trong cộng đồng đều cảm thấy có quyền sở hữu và trách nhiệm đối với mục đích chung của DAO. Bằng cách tham gia quản trị DAO, những người nắm giữ token có thể bỏ phiếu định hình tương lai của DAO một cách công khai và hoàn toàn minh bạch, đồng thời tạo ra những cơ hội thú vị dễ tiếp cận hơn với công chúng.
Minh bạch
Được phát triển dựa trên blockchain, DAO mang đến tính minh bạch hoàn toàn trong toàn bộ quá trình ra quyết định. Tất cả các thành viên cộng đồng đều được cung cấp đầy đủ về quy trình bỏ phiếu và cách các quyết định được đưa ra trong hệ sinh thái. Điều này mang lại tính công bằng cao hơn trong các hoạt động nhằm đạt được mục tiêu của DAO.
Mức độ bảo mật cao
Tất cả các hành động được thực hiện trong DAO đều sử dụng hợp đồng thông minh và được bảo mật bằng mật mã và hoàn toàn bất biến. Do đó, hệ thống quản trị không thể bị can thiệp bởi các tác nhân độc hại trong hệ thống mà các thành viên DAO khác không biết.
Hơn nữa, tất cả các quyết định được thực hiện đều được thực thi bởi các hợp đồng thông minh, một cơ chế linh hoạt hơn nhiều so với những gì các tổ chức truyền thống có thể đưa ra để chống lại DAO.
Xây dựng tính gắn kết cao hơn trong cộng đồng
Cộng đồng của DAO được khen thưởng vì đã đóng góp cho sự phát triển. Kết quả là, họ gắn kết nhiều hơn với tầm nhìn và mục đích tổng thể của DAO.
Mức độ tương tác càng cao, giá trị và tiềm năng của DAO và token của DAO sẽ càng cao. Xây dựng sự tham gia là chìa khóa nhằm đảm bảo thành công lâu dài của DAO và khuyến khích các thành viên tham gia vào các hoạt động là một trong những cách hiệu quả nhất để làm điều đó.
Phân cấp rủi ro
Tương tự như việc phân phối quyền sở hữu và trách nhiệm, DAO cũng phân cấp cả rủi ro. Bản chất phi tập trung trong hoạt động của DAO đảm bảo rằng mỗi thành viên sẽ phải đối mặt với mức độ rủi ro thấp hơn nhiều thông qua phương pháp phân đoạn hóa.
Trong trường hợp quyết định đầu tư được đưa ra bởi các thành viên cộng đồng DAO không thành công, các khoản lỗ sẽ được hạn chế và xử lý tự động giữa các thành viên. Điều này đặc biệt chính xác nếu so sánh DAO mạo hiểm với các quỹ đầu tư mạo hiểm truyền thống, những người sẽ gặp tổn thất đáng kể hơn rất nhiều trong trường hợp khoản đầu tư không thành công.
DAO có tính hòa hợp cao hơn
Bất kỳ ai có đủ khả năng mua token đều có thể trở thành một phần của DAO và cùng đóng góp để đạt được mục tiêu chung. DAO đã mang lại cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ khả năng nhắm mục tiêu cao hơn – dù là đầu tư giai đoạn đầu vào các công ty khởi nghiệp triển vọng hay sở hữu tài sản kỹ thuật số cao cấp.
Ngành tài chính truyền thống có quy trình kiểm tra và cân bằng nghiêm ngặt, khiến họ không thể tham gia vào một số cơ hội đầu tư hấp dẫn từ những nhà đầu tư nhỏ có số vốn hạn chế. Tuy nhiên, các DAO đã đi được một chặng đường dài kể từ những ngày đầu thành lập và hiện đang nỗ lực để san bằng sân chơi bằng cách hạ thấp rào cản gia nhập đối với nhà đầu tư.
Nhược điểm của DAO
DAO gặp phải thách thức về mặt quy định
Mặc dù tính phi tập trung mang lại lợi ích của việc phân phối rủi ro, nhưng cũng khiến DAO gặp nhiều khó khăn trong việc chịu trách nhiệm từ góc độ quy định. Các nhà chức trách không thể xác định một thực thể riêng lẻ nào phải chịu trách nhiệm cho bất kỳ hành vi sai trái nào có thể xảy ra, điều này có thể gây rủi ro lớn cho tất cả các thành viên tham gia trong hệ sinh thái.
DAO có thể không hoàn toàn đáng tin cậy
Hầu hết các DAO đều gặp khó khăn trong việc đạt được sự phân cấp hoàn toàn, đặc biệt là trong giai đoạn đầu sau khi thiết lập. Cho đến khi có nhiều thành viên mua token quản trị và tham gia cộng đồng, phần lớn quyền kiểm soát vẫn sẽ thuộc về nhóm các nhà phát triển cốt lõi, những người có khả năng sử dụng phần lớn cổ phần nắm giữ để quyết định hướng đi của DAO. Điều này có thể dẫn đến những thách thức trong quản trị vì cổ phần của các thành viên cộng đồng có thể không đủ lớn để thực thi dân chủ hóa.
Một số DAO cần tỷ lệ phiếu bầu lớn để quản trị
Khi một DAO trở nên phổ biến hơn và có nhiều thành viên tham gia hơn, việc quản trị có thể sẽ trở nên khó khăn. Để khắc phục điều này, một số DAO đã đặt ra ngưỡng sở hữu token tối thiểu để tham gia vào cơ chế bỏ phiếu. Mặc dù làm như vậy giúp loại bỏ các vấn đề liên quan đến việc đạt được sự đồng thuận, nhưng cũng có thể làm giảm cấu trúc phẳng của một tổ chức tự trị phi tập trung, tập trung quyền lực vào tay các bên liên quan sở hữu nhiều token nhất. Phát triển này có thể ảnh hưởng đến tầm nhìn ban đầu về sự phân quyền thực sự trong DAO.
Mã kém có thể khiến một DAO sụp đổ
DAO là một thực thể tự động dựa trên hợp đồng thông minh để hoạt động và bảo mật. Tuy nhiên, mã được thực thi kém hoặc tầm nhìn nhận thức kém có thể gây ra sự sụp đổ cho sáng kiến, dẫn đến tổn thất to lớn cho cộng đồng đã đặt niềm tin vào dự án. Một số DAO đã phải chịu số phận đóng cửa mà không đạt được thành công nào đáng kể do có quy trình phát triển và thực thi kém.
Tương lai của DAO
Với sự ra đời của công nghệ mới nổi như Web 3.0, người dùng cuối sẽ nhận thức rõ hơn về khả năng và sức mạnh của công nghệ phi tập trung trong những năm tháng sắp tới. Điều này có thể thúc đẩy nhu cầu về các tổ chức tự trị phi tập trung trong vai trò các cộng đồng trực tuyến.
Mặc dù DAO vẫn tồn tại một số nhược điểm, nhưng sự gia tăng nhận thức của người tiêu dùng có thể thúc đẩy các đổi mới trong không gian này. Nhu cầu đối với các hệ thống có trách nhiệm giải trình cao và có thể mang lại sự phân quyền thật sự có thể sẽ tăng trưởng mạnh mẽ. Trách nhiệm sau đó sẽ thuộc về các nhà phát triển để đáp ứng những nhu cầu này và tạo ra các hệ sinh thái DAO để giải quyết các thách thức hiện có, đồng thời cung cấp những giải pháp lâu dài và linh hoạt hơn.